Jeśli pracodawca zawiera umowę cywilnoprawną (zlecenie, o dzieło) z osobą, która nie jest jego pracownikiem, to opodatkowanie umowy uzależnione jest od kwoty należności określonej w dokumencie. Umowa zlecenie rozliczana może być na podstawie dwóch rodzajów zryczałtowania kosztów uzyskania przychodu, a mianowicie:
- zryczałtowane 20% koszty uzyskania przychodów – podstawowe koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy o pdof,
- zryczałtowane 50% koszty uzyskania przychodów – są stosowane, jeśli dotyczą rozporządzenia prawami autorskimi lub innymi wartościami niematerialnymi i prawnymi wymienionymi w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o pdof.
Jeżeli umowa lub umowy zawarte z osobą niebędącą pracownikiem zleceniodawcy nie określają wprost kwoty należności, a tylko sposób jej wyliczenia, to należności wynikające z tych umów nie mogą być opodatkowane ryczałtem – na zasadach określonych w art. 30 ust. 1 pkt 5a updof. Obowiązuje wtedy opodatkowanie na zasadach ogólnych.
Umowa zlecenie
Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną, która podlega przepisom Kodeksu cywilnego. Jest to umowa starannego działania, co oznacza, że o prawidłowym jej wykonaniu nie decyduje końcowy efekt, lecz odpowiednie wykonywanie czynności wraz z należytą starannością jej realizacji.Treść umowy zlecenia powinna zawierać m.in.:
- rodzaj i datę zawarcia umowy,
- strony umowy – dotyczy to w szczególności: imion i nazwisk, numerów identyfikacyjnych (PESEL, NIP, REGON), adresów zamieszkania/prowadzenia działalności,
- datę rozpoczęcia umowy wraz z jej zakończeniem,
- określenie czynności pracy – jej charakter i miejsce wykonywania,
- wynagrodzenie, gdy zlecenie jest odpłatne,
- podpisy osób zawierających umowę cywilnoprawną.
Wyliczenie podatku od umowy zlecenia
Wyliczenie tego podatku jest nieco bardziej skomplikowane niż w przypadku umów o dzieło. 
Wynika to z tego, że umowy zlecenia podlegają aktualnie obowiązkowym składkom na ubezpieczenia społeczne. Podatek odlicza się od kwoty brutto pomniejszonej o kwotę obciążenia składkami. Jeśli umowa cywilnoprawna określa, że wynagrodzenie wykonawcy uzależnione będzie od ilości przepracowanych godzin to jego wartość będzie wyrażona jako iloczyn przepracowanych godzin i stawki za godzinę pracy. W takiej sytuacji należy zastosować się do opodatkowania według zasad ogólnych. Nie można skorzystać ze zryczałtowanej formy opodatkowania, dlatego że w umowie nie jest podana kwota wynagrodzenia. Do obowiązków płatnika składek, należy, między innymi:
- zgłoszenie zleceniobiorcy do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego,
- obliczanie i pobieranie składek w części finansowanej przez płatnika i ubezpieczonego,
- przekazywanie składek za dany miesiąc do ZUS wraz deklaracją rozliczeniową i raportami imiennymi.
Jeżeli pracodawca zawiera umowę cywilnoprawną ze swoim pracownikiem, nawet w sytuacji, gdy kwota wynagrodzenia określona w niej nie przekracza 200 zł, wówczas konieczne jest pobranie zaliczki na podatek dochodowy, obliczonej według zasad ogólnych. Wtedy ryczałt nie ma zastosowania.
