Umowa o dzieło jest jedną z często spotykanych umów, regulowanych przez Kodeks cywilny, stanowiących swego rodzaju formę zatrudnienia. Podpisując umowę o dzieło, przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zlecający do zapłaty określonego wynagrodzenia. Umowa o dzieło często jest nazywana umową rezultatu, ponieważ przedmiotem umowy o dzieło muszą być czynności dające konkretny rezultat, czyli np. wytworzenie przedmiotów bądź ich przerobienie oraz naprawa przedmiotów już istniejących. Pracujący na podstawie takiej umowy nie ma prawa do urlopu wypoczynkowego i innych dni wolnych przewidzianych przez prawo pracy.
Co powinna zawierać umowa o dzieło
Umowa o dzieło powinna zawierać:
- oznaczenie stron umowy o dzieło-osoba zlecająca wykonanie dzieła i osoba wykonująca dzieło.
- określenie przedmiotu umowy o dzieło– powinien zawierać wszystkie istotne ustalenia w zakresie wykonania dzieła. Im bardziej opis szczegółowy, tym lepiej dla zamawiającego i wykonawcy.
- wynagrodzenie- w formie:
- ryczałtowej – ustalona z góry kwota wynagrodzenia,
- kosztorysowej – podstawą ustalenia wynagrodzenia jest spis prac wchodzących w zakres wykonania dzieła oraz ich koszty.
- określenie terminów rozpoczęcia i zakończenia wykonywania dzieła- musi zostać konkretnie wskazana data, do której należy ukończyć dzieło.
- inne ustalenia – fakultatywne- ustalenia odnośnie ewentualnych zaliczek, tego kto dostarcza materiały i narzędzia, sposób przekazania wykonanego dzieła, wykluczenie wykonania umowy przez osoby trzecie, kary umowne, odszkodowania.
- podpisy obu stron umowy.
Pracujący na umowę o dzieło, niestety nie otrzymuje świadczeń socjalnych, typu: zasiłku dla bezrobotnych, ubezpieczenia zdrowotnego (nie ma prawa do korzystania z bezpłatnej służby zdrowia), ubezpieczenia emerytalnego (nie odkłada kapitału do emerytury), ubezpieczenia rentowego, ubezpieczenia chorobowego (nie przysługują mu zasiłki), ubezpieczenia wypadkowego (nie ma prawa do odszkodowania za wypadek przy pracy), wypłat z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na wypadek niewypłacalności pracodawcy.
Przedmiot umowy o dzieło
Przedmiotem umowy o dzieło może być, między innymi:
- wykonanie strony internetowej,
- wykonanie zdjęć,
- wykonanie bilansu,
- wykonanie projektu np. architektonicznego, reklamy,
- opracowanie logo firmy,
- uszycie garnituru, sukienki,
- napisanie książki, wiersza,
- przetłumaczenie tekstu,
- namalowanie obrazu,
- wykonanie określonego mebla,
- zasadzenie roślin,
- przeprowadzenie kursu, szkolenia.
Zatrudniony na umowę o dzieło wykonawca może liczyć na część dodatkowych świadczeń, które przysługują zatrudnionym na umowę o pracę. Np. szef pokrywa koszty związane z podróżą służbową tj. przejazd, zakwaterowanie i wyżywienie. Pracodawca nie odprowadza za zatrudnionego na podstawie umowy o dzieło składki ZUS, koszt uzyskania przychodu przy tego typu umowie to minimum 20 proc. bez względu na ponoszone przez wykonawcę wydatki.